Page 14 - 23Nisan HTML
P. 14
sürecinin içerisinden geçerek yaşamsal Mesut Emre Demirkalem: Ben şunu çok
fonksiyonlarımızı devam ettiremiyor. Bunun merak ediyorum. Uzay istasyonunun
için tıpkı dünyada maruz kaldığımız basınç içindeki havanın kaynağı nedir? Oksijeni
seviyesinin uçağın içerisinde ya da uzay nasıl sağlıyorsunuz?
istasyonunda da devam ettirilmesi gerekiyor.
Bunu sağlayabildikleri 16 tane yaşam alanı Alper Gezeravcı: Bu çok güzel bir soru.
Uzay istasyonu 2000 yılının Kasım ayından
modülü var orada.
bu yana insanlı faaliyetlerine devam
Mesut Emre Demirkalem: Uzay hakkında ediyor. 25 yıldır. Dolayısıyla 25 yıldır
görüş ve düşünceleriniz, uzaya gittikten insanın yaşam döngüsünü orada devam
sonra yaptığınız deneyler ve gözlemler ettiren dünyadakine benzer bir döngüyü
sonucunda bir değişikliğe uğradı mı? sağlamanız gerekiyor. Neyle sağlıyoruz?
Alper Gezeravcı: Kesinlikle. Şimdi öncelikle Temel olarak su. Suyun formülü ne? H2O
değil mi?
tecrübe ve deneyim çok önemli. Biz bugüne H2O içerisindeki oksijeni çekmek için bir uygulayarak yüzde 21 oksijeni elde ettik.
kadar bunu nereden sağlıyorduk? Bizden kimyasal reaksiyondan geçiriyor. Başka ne Müthiş deneylerden bir tanesiydi.
önce gitmiş olan ve insanlığa hizmet eden var? Bizim soluduğumuz havanın içerisinde
astronotların birikimlerinden. Onlar da çok nitrojen var. Bilge Yılmaz: Uzaya çıkan ilk astronot
değerli. Bugüne kadar insanoğlu 70 yıldır Uzay istasyonu içerisindeki nitrojenle olarak ülkemizin geleceği adına önemli bir
uzayda ve gidilen her bir görevde elde birleştirilerek açık ortama salınıyor. Bu adım attınız. İleride biz de bu yolda güzel
edilen tecrübenin neticesinde bunun diğer şekilde bir yaşam döngüsü sağlanıyor. şeyler yapacağımıza inanıyoruz.
nesillere aktarımı için çok güzel kayıtlar Atmosfere girişimize izin verildiğinde çok Bizim yaptığımız deneylerden bir tanesi çok Mesut Emre Demirkalem: Vakit ayırıp
alınmış. Buralardan da öğrendiğimiz çok hassas bir hesaplamanın ardından o ana önemliydi. geldiğiniz, söyleşimize katıldığınız için çok
güzel şeyler var. Ancak yazılı dahi olsa, kadar üzerimizde taşıdığımız son parça olan Sudan elde edilen fiziki, mekanik teşekkür ederiz.
bildiğinizi dahi düşünseniz bazı şeyleri bizzat kapsülün haricinde ama kapsüle monte reaksiyonlarla sağlanan bu döngüyü
deneyerek tıpkı okullarımızdaki araştırma edilmiş olan güneş panellerinin bulunduğu biz dünyadan giden organik bir yapıyla Alper Gezeravcı: Ben teşekkür ederim
laboratuvarlarımız gibi kitapta yazılı olanı son bölümü de atıyoruz üzerimizden. Neden gerçekleştirdik. Nedir o? Yosunları ve bu vesileyle öncelikle sizlerin ve takip
denediğimiz zaman nasıl çok daha rahat bir atıyoruz? Çünkü onun altında bizim ihtiyaç biliyorsunuz değil mi? Aslında yaygın eden, ekranları başında bizleri izleyen
şekilde anlama noktasına erişiyorsak orada duyduğumuz önemli bir sistemin açığa bilinenin aksine ormanlardan daha sevgili kardeşlerimizin 23 Nisan Ulusal
da bizzat bildiğimiz olsun bilmediğimiz çıkması için. Nedir o? Isı kalkanı. Atmosfere fazla oksijen üretimine katkı sağlayan, Egemenlik ve Çocuk Bayramı'nı da
olsun her şeyi gözlemleme şansı bularak girişte çok yoğun bir ısı açığa çıkıyor. fotosentez gerçekleştirilen canlılar. Türk kutluyorum. Dünyada çok ayrıcalıklı
tecrübeye dâhil etmek müthiş bir kazanım. Buna o gövdenin direnç gösterebilmesi bilim insanlarının bu yıl dokuzuncusunu hediyelerden bir tanesine sahipsiniz.
için ısı kalkanı ile birlikte atmosfere girilmesi gerçekleştirdiği Antarktika Bilim Atamızın siz sevgili kardeşlerimize
Bilge Yılmaz: Dünyadan gidiş roketin gerekiyor. Bu hesaplamanın ardından izin Misyonunun ülkemize getirmiş olduğu Cumhuriyetimizin kuruluşunun öncesinde
fırlatılması ile oluyor. Peki ya dönüş? Dönüş verilen tam saniyede giriş gerçekleştirerek dünyanın en zorlu hava koşullarından bir Meclisimizin açılışıyla birlikte hediye ettiği
nasıl gerçekleşiyor? çok özel hesaplanmış bir açıyla atmosferi tanesine uyum sağlayan yosunları biz uzay çok önemli ayrıcalıklardan bir tanesi bu.
öz
aldığımız
Geçmişimizden
güçle,
Alper Gezeravcı: Hemen aktarayım. Dönüşte kat edişimizi gerçekleştiriyoruz ve ondan istasyonuna götürdük. Neyin içerisinde? güveninizi her daim ayakta tutarak
sonrasında tırmanış esnasında üzerimizden
de aslında dünyadayken bizi atmosferden kalkan yerçekimi tekrar üzerimize binmeye Bir yaşam destek ünitesinin içerisinde geleceğimize damga vuracağınızdan hiçbir
çıkaran roketler üzerimizde olmamasına başlıyor. Bu da neye vesile oluyor? TÜBİTAK üretti bunu. O yaşam destek şüphem yok. Hepinize başarılar diliyorum.
rağmen o kapsülün içerisinde hala 16 Elinizde bıraktığınız bir objenin elinizi ünitesinin içerisinde filtrelerle dolaşıma
tane roket motoru var. İstasyondan ayrılış avucunuzu açar açmaz yere düşmesine soktuk. Ne yaptık peki bununla? İstasyonda
gerçekleştikten sonra herhangi bir şekilde vesile olan yer çekiminin etkisiyle biz astronotların soluyarak açığa çıkardıkları
istasyonla bir daha kesişmemek için farklı bir de aslında serbest düşmeye başlıyoruz bir karbondioksit var. O az önce bahsetmiş
irtifaya doğru alçalış gerçekleştiriyoruz. atmosferi kat edişimizin ardından. O andan olduğum oksijen hava döngüsünün
Sonra atmosfere girişimize izin verilen itibaren herhangi bir motorun bizi bir neticesinde.
zamana kadar dünyanın etrafında tıpkı yerden bir yere taşınmasına ihtiyacımız O karbondioksiti çekip karbondioksitten
Uluslararası Uzay İstasyonu gibi tur yok. O serbest düşmenin etkisiyle oksijen ürettik biz. Bunu yaparken de ilk defa
atmaya başlıyoruz. Bize izin verilen zaman paraşütlerimizi kullanıp hızımızı kademe oraya götürdüğümüz bu sistemi zorlamak
bizim görevimiz için ayrılıştan takribi 46 kademe yavaşlatarak su yüzeyine iniş için normal ortamdaki karbondioksit
saat sonraydı. 46 saat boyunca dünyanın gerçekleştiriyoruz. oranı değil, onun beş katı yoğunlaştırılmış
etrafında tur attık. karbondioksiti sadece sistemi zorlamak için
10 11
