Page 8 - 23Nisan HTML
P. 8
* Meraklısına Deneme Yazıları
Dil Bilgini ile Kayıkçı
Bir gün bir dil bilgini, iskelede bekleyen bir Bu arada kıyıdan oldukça uzaklaşmışlardır,
kayığa binip karşıya geçmek ister. Kayıkçıyla kısa bir süre sonra hava bozar. Bilgin belli Bir sözcüğün varsıllığı ve
anlaştıktan sonra yola çıkarlar. Bu arada etmemeye çalışsa da davranışlarından Yazının tuzu – biberi…
bilgin hem çevreyi izlemekte, hem de korktuğu anlaşılmaktadır.
kayıkçının bilgisini, görgüsünü sınamaktadır. Bir Kayıkçı dayanamaz, “Ey her şeyi çok iyi
ara “Sen hiç dil bilimi kitabı okudun mu?” diye bilen dil bilgini dostum!” der, “Sana bir soru er yazının bana göre bir tuzu-biberi
sorar kayıkçıya. sormak isterim.” Hvardır. Tuzu olmayan bir dergi yazısı,
tuzsuz yemek gibi yavan olur ve okuyana
“Hayır beyim. Ben bilgisiz bir kayıkçıyım. Dil bilgini, sor anlamında başını sallar. tat vermez. Ama biber konusundan o kadar
Üstelik okuma yazma da bilmem” diye yanıtlar emin değilim. Çünkü biber, sizi bazı okurlara yiyecekleri korumada kullanılan “Tuzlayım
adam. “Yüzme bilir misin?” sevdireceği gibi bazılarına düşman da eder. da kokma” deyimi buradan gelir. Tuz bir
“Hayır!” Oysa her yazar okuruyla barışık olmalıdır. maddedir. Tuz yemeklere tat vermesi için
Bilgin onu biraz da aşağılayarak, alaycı bir Zaman zaman, “Yazın çok tuzlu olmuş,” ya kullanılır. Vücudumuzun önemli ve yapıtaşları
tavırla, Bu kez kayıkçı, “Vah vah, senin adına çok da “Yazının tuzunu az koymuşsun,” diyenler arasında yer alan besin maddelerinden
üzüldüm. Yaşamını boşuna harcamışsın. Çünkü çıkabilir. Bunlar sizin okurla ilişkinizi bozmaz; biridir. Her canlının yaşaması için gerekli olan
“Yazık, çok üzüldüm. Demek ki sen yaşamını biraz sonra fırtına çıkacak, belki de kayık diyaloğunuzu daha da pekiştirir. Ama biber bir maddedir. Bitkisel besinlerle beslenen
boşa geçirmişsin.” der. batacak. Ve sevgili dostum, işte o zaman bazılarını kızdırabilir. Onun için, ben farklı insanlarda tuz ihtiyacı daha fazladır.
Kayıkçı hiç sesini çıkarmaz. seni dil bilgin değil, yüzme bilgin kurtaracak!” tatlar serpsem de yazılarıma pek biber Bilim adamları yetişkin bir insanın günlük
der. koymam. Yalnız hep çocukların yanında tuz gereksiniminin 10-20 gram arasında
yer aldığımdan olsa gerek, çocuklarla ilgili olduğunu söylüyorlar. Vücutta tuzun azalması,
*M. Celaleddin Rumi - Mesnevi konularda taraf tutar ve yetişkinlere biber vücudunuzun su dengesinin bozulmasını ve
sürmeye bayılırım. dengesinin düşmesine neden olur.
Tuzla ilgili oldukça yaygın atasözü ve Tuz doğada ya deniz suyundan ya
deyişler vardır: “Tuz biber ekmek”; üzüntüyü, kayalardan ya da tuz göllerinden elde edilir.
acıyı daha da artırmak. “Yaraya tuz basmak”; Bizim ülkemizde bir adı da Koçhisar Gölü olan
yine aynı anlamda kullanılır. “Tuz buz olmak”; Tuz Gölü’nden tuz elde edilir. Araştırmacılar,
paramparça olmak. “Tuz buz etmek”; dünyadaki senelik tuz ihtiyacının 24 milyon
paramparça etmek. “Tuzlayım da kokma”; ton olduğunu belirlemişlerdir. Matematiksel
boş konuşanları küçümsemek. “Tuzluya mal olarak hesap yapabileceğimi sanmıyorum
olmak”; bir şeyin bedelini çok fazla ödeyip ama her masada, her insanın elinde
almak. “Tuzu kuru”; kazancı, işi gücü yerinde bir tuzluk düşününce kullanılan miktarın
olmak. “Tuzundan da koy”; bir şeyi tümüyle sayısal büyüklüğünü anlamakta zorluk
almak, abartılı istemek. çekmiyorum. Umarım sizlere tatsız-tatsız bir
yazı yazmamışımdır. Ama hiç olmazsa içinde,
Tuz yemeklerde kullanılan, kimyasal sevgiyle katılmış bir tutam tuz var. Üstelik yazım
bileşiği “sodyum klorür” adıyla tanımlanan bitti diye de; tuzum kuru.
4 Sezen AKSU bir maddedir. Tuz kokusuz, suda eriyen, 5
